Hoogbegaafde kinderen hebben regelmatig moeite met het automatiseren van de maaltafels en deeltafels, ondanks hun vaak bovengemiddelde cognitieve capaciteiten. Dit heeft te maken met de manier waarop zij leren, denken en gemotiveerd zijn. Verschillende studies en theoretische kaders ondersteunen deze observaties:
Gebrek aan inzicht in het nut
Hoogbegaafde leerlingen hebben een sterke behoefte aan betekenisvol leren (VanTassel-Baska, 2005). Als ze de relevantie van iets als tafels automatiseren niet inzien, missen ze motivatie om ermee aan de slag te gaan.
Sterk analytisch vermogen
In plaats van te automatiseren, redeneren veel hoogbegaafde kinderen de tafels telkens opnieuw uit. Dit sluit aan bij hun voorkeur voor diepgaand, betekenisvol denken boven memoriseren (Gross, 1993). Ze willen eerst begrijpen voor ze iets klakkeloos onthouden, wat automatisering vertraagt.
Weerstand tegen herhaling
Herhalende oefeningen zonder uitdaging worden vaak als saai ervaren. Hoogbegaafde kinderen hebben een lage tolerantie voor monotone, oppervlakkige leeractiviteiten (Silverman, 2002), wat het oefenen van tafels bemoeilijkt.
Asynchrone ontwikkeling
Deze term verwijst naar het feit dat cognitieve, emotionele en fysieke ontwikkeling niet altijd in hetzelfde tempo verlopen bij hoogbegaafde kinderen (Daniels & Piechowski, 2009). Een kind kan verbaal sterk zijn, maar motorisch of qua werkgeheugen gemiddeld, wat invloed heeft op het geheugenproces dat nodig is voor automatisering.
Perfectionisme en faalangst
Veel hoogbegaafde kinderen ervaren druk om het "goed" te doen. Fouten maken tijdens het oefenen van tafels kan stress oproepen, wat leidt tot vermijdingsgedrag of terugtrekking (Speirs Neumeister, 2004). Hierdoor oefenen ze minder, en dat belemmert het automatiseringsproces.
Hiermee omgaan is moeilijk als ouder en als school. Een professional kent de tools en de know how.
Bronnen:
Daniels, S., & Piechowski, M. M. (2009). Living with Intensity: Understanding the Sensitivity, Excitability, and Emotional Development of Gifted Children, Adolescents, and Adults.
Gross, M. U. M. (1993). Exceptionally Gifted Children.
Silverman, L. K. (2002). Upside-Down Brilliance: The Visual-Spatial Learner.
Speirs Neumeister, K. L. (2004). Understanding the Relationship Between Perfectionism and Giftedness.
VanTassel-Baska, J. (2005). Gifted Program Standards: An Introduction to the RMTS.